Տնայիններ

 

Երկուշաբթի - 06.02.2017

 

1.     Ուղղակի մեջբերվող խոսքով նախադասությունները դարձրու անուղղակի.

 

·         Շապուհը խորհրդի կանչեց իր աստղահմաներին ու ասաց.
-Ես շատ անգամ կամեցա սիրել հայոց Արշակ թագավրին, բայց նա ինձ միշտ անարգեց։

 

Շապուհը խորհրդի կանչեց իր աստղահմաներին ու ասաց, որ ինքը շատ անգամ կամեց սիրել հայեց Արշակ թագավորին, բայց նա նրան միշտ անարգեց:

 

·         -Շատ շնորհակալ եմ, իմաստո՛ւն Խիկար, կհետևեմ քո խորհուրդներին,- ասաց հյուրը։

 

Հյուրը ասաց, որ ինքը շատ շնորհակալ է և կհետևի իր խորոհուրդներին:

 

·         «Ավա՜ղ, երկրորդ խրատս էլ հովը տարավ առաջինի պես»,- մտածում էր տմաստուն Խիկարը։

 

Իմաստուն Խիկարը մտածում էր, որ իր երկրորդ խրատն ել հովը տարավ առաջինի պես:

 

·         Հետո մոտեցավ ինձ, բացեց ափը և հարցրեց.
- Ափիս միջինն ի՞նչ է։

 

Հետո մոտեցավ նրան, բացեց ափը և հարցրեց, թէ իր ափի միջինը ինջ է:

 

·         Շայլոկը մտ զարհուրելի պայման դրեց.
- Եթե Անհոնիոն իր նշած օրը պարտքը չվերադարձնի, իր մարմնից ինձ պիտի մի ֆունտ միս տա։

 

Շայլոկը մի զարհուրելի պայման դրեց , որ եթե Անհոնիոն նրա նշած օրը պարտքը չվերադարձնի, իր մարմնից պետք է նրան մի ֆունտ միս տա:

 

·         Գյուղացին ասաց.
-Դրա քաշով ինձ ոսկի տուր։

 

Գյուղացին ասաց, որ նրա քաշով իրեն ոսկի տա:

 

·         -Սա մարդու աչք է, թագավո՛ր,- պատասխանեց ծերունին։

 

Ծերունին պատասխանեց թագավորին, որ դա մարդու աչք է:

 

·         -Դու ինձ ոչինչ չես տվել, ինչո՞ւ ես ստում,- զարմացավ պարտատերը։

 

Պարտատերը զարմացավ և ասաց, որ նա իրեն ոչինչ չի տվել:

 

·         Պարտապանը համարձակ մոտեցավ պարանին և բացականչեց.
- Ո՛վ անաչառ դատավոր-զանգ, ասա՛, ոսկին տվե՞լ եմ այս մարդուն։

 

Պատապանը համարձակ մոտեցավ պարանին և բացականչեց, անչառ դատավոր-զանգին, որպեսզի նա ասի, ոսկին տվել է այդ մարդուն թէ ոչ:

 

·         Մի համարձակ երիտասարդ ասաց.
-Մտածելով քարը ճամփից դեն չես գցի։

 

Մի համարձակ երիտասարդ ասաց, որ մտածելով քարը ճամփից դեն չես գցի:

 

2.     Կարդա տեքստը և վերաշարադրիր՝ ուղղակի խոսքերը փոխելով անուղղակիի։

 

Փադիշահի և Բիրբալի միջև զրույց էր ծավալվում փիլիսոփայական թեմաներով: Փադիշահը հարցրեց.
-
Ասա՛ ինձ, Բիրբալ, ճշմարտության և ստի միջև ի՞նչ տարբերություն կա:
-
Աշխարհի՛ տիրակալ, նրանց միջև նույն տարբերությունն է, ինչ աչքերի և ականջների:
Փադիշահը չհասկացավ և նորից հարցրեց.
-
Այդ ինչպե՞ս, ինչո՞ւ:
-
Աշխարհի՛ տիրակալ, ճշմարիտ է միայն այն, ինչ մենք մեր աչքերով ենք տեսնում, իսկ ինչը գիտենք միայն լսածով, սուտ է: Իզուր չէ, որ ասում են. «Լավ է մեկ անգամ տեսնել, քան տասն անգամ լսել»:
Փադիշահին դուր եկավ Բիրբալի խելամիտ պատասխանը:

 

Փադիշըը հարձրեց Բիբալին, թե ճշմարտության և ստի միջև ինչ տարբերություն կա:Բաբալի պատասխանեց, որ նրանց միջև նույն տարբերություն է, ինչ աչքերի և ականջների:Փադիշը չհասկացավ և նորից հարցրեց, թէ ինչպես:Բաբալը պատասխանեց, որ ճշմարիտ է միայն այն, ինչ նրանք իրենց աչքերով են տեսնում, ինսկ ինչը գիտեն միայն լսածով, սուտ է: Իզուր չէ, որ ասում են, որ Լավ է մեկ անգամ տեսնել, քան տասն անգամ լսել: Փադիշահին դուր եկավ Բիրբալի խելամիտ պատասխանը:

 

 

 

Երեքշաբթի – 07.02.2017

 

Տերյանի «Երկիր Նարիրի» շարքի բանաստեղծությունների շուրջ էսսե. Էսսեին ներկայացվող պահանջները.

 

·         Տեքստը պետք է նախաբան ունենա։

 

·         Բուն տեքստի բովանդակությունը պիտի կոնկրետ լինի՝ հաստատված հեղինակից մեջբերումներով։

 

·         Որպեսզի տեքստը հետաքրքիր լինի, հարկավոր է ներառել ասոցիատիվ համեմատություններ։

 

·         Տեքստը պիտի նաև ամփոփում-վերջաբան ունենա, որտեղ ամբողջացվում է ասելիքը և որոշակի եզրահանգում կա։

 

 

 

Վահան Տերյան «Երկիր Նարիրի»

 

Այս բանաստեղծությոնները շատ հայրենասիրական են: Վոհան Տերյանի այս բոլոր բանաստեղծությունները կախված էին հայրենասիրուցյան հետ: Սակայն այստեղ կայն շատ բանաստեղծություններ որոնք նկարագրում էին Հայաստենի տխուր վիճակը. <<Տեսնում եմ ահա գյուղերը մեր խեղճ, Եվ թուխ դեմքերն այն տխրության սովոր: Իմ ժողովուրդը անել վշտի մեջ, Երկիրն իմ անբախտ և աղետավոր >>: Իմ կարծիքով Վահան Տերյանը ուզում էր ոպեսզի ժողովուրդը վեր կանգնի և լուծի իր երկրի խնդիրները: Կա այպդեսի հասկացողություն՝ <<Պատրիոտիզմ>>, այն նշանակում է անհասման սեր հայրենիքի նկատմամբ: Իմ կարծիքով սա այդքան էլ ճիշտ չի, որովհետև երբ, մարդը շատ է սիրում իր երկիրը նա ուղղակի աչք է փակում էրկրի բոլոր խնդիրների վրա և համարում է իր երկիրը ամենա լավը, իսկ երբ ժողովուրդը աչք է փակում երկրի խնդիրների վրա նրանք ուղղակիորեն չեն լուծվում: Վահան տերյանը այս բանաստեղծություններով ուզում էր, որպեսզի ժովորուդ նկատի իր երկրի խնդիրները և փորձի օգտակար լինել իր երկրին:

 

Չորեքշաբթի- 08.02.2017

 

Գրականություն

 

Վահան Տերյան. «Երկիր Նաիրի» շարքի ուսումնասիրում։ Համեմատում մեզ ծանոթ բանաստեղծությունների հետ («Աշնան», «Մթնշաղ», «Տխրություն» և այլն)։ Ընտրած բանաստեղծության վերլուծում, ձայնագրում։

 

«Հոգևոր Հայաստան» հոդվածի ընթերցում։

 

 

 

Վահան Տերյան <<Աշնան>>

 

Վահան Տերյանի Աշնան բանաստեղծությունը նկարագրում աշնան տխրությու: Նա փորձում է ճիշտ խոսքերով նկարագրել աշունը և հենց նրանից էլ օգնություն է խնդրում: Բայց արդյոք, ճիշտ է նա, արդյոք տխո՞ւր է աշունը: Հեզ է արյդոք այն եղանակը, որ հավերժ փոթորիկները է բերում: Գեղեցիկ են արդյոք դողդոջուն տերևները՝ չորացած ճյուղերի վրա, որոնք վաղ, թե ուշ կընկնեն և կդառնան փողոցի աղբի մի մասը: Արդյոք Վահան Տերյանը տեսնում է աշնանը որպես բնության հրաշալիք իսկ, թե ինչու է դա այդպես, ես դեռ չհասկացա:

 

Երկուշաբթի (13.02.2017)

 

1.       Տրված նախադասությունները կետադրիր.

 

·         Երկինքը մթնել էր, և Արսենի սիրտը չէր կարողանում ազատվել անհասկանալի մի տագնապից։

 

·         Անտառապահը ուշ գիշերով, մտավ խրճիթ՝ հոգնած մոտեցավ վառարանին։

 

·         Տեսնելով իրենց հյուրասենյակում նստած ուսուցչին՝ Նարեկը անակնկալի եկավ։

 

·         Էմիլիան՝ հայացքը առասհաղին հառած, մտածում էր միայն թե նա մի քիչ ուշանա, միայն թե չգա մինչև իր հեռանալը։

 

·         Պապը շեշտակի նայեց Մուշեղին ու պոռթկաց,-
Ինչու չսպանեցիր դրան։

 

·         Անցավ ու տեսնելով փթթուն երկիրը, նախանձից քարացրեց այն։

 

·         Սեղանի տակ՝ նախշազարդ գորգի վրա, քնել էր փոքրիկը։

 

2.       Ուղղակի մեջբերվող խոսքը դարձրու անուղղակի.

 

·         «Ո՞ւմ համար եմ այսքան տարի աշխատել, եթե զավակներս ինձ մոտ չեն մնալու»,- մտածում էր Մաթևոս պապը։

 

Մաթևոս պապը մտածում էր, թե ում համար է այդքան տարի աշխատել, եթե նրա զավակները իր մոտ չեն մնալու:

 

·         - Դու կարո՞ղ ես բացատրել ինձ, թե ինչու էիր ժամանակից շուտ դուրս եկել դասից,- սպառնալից դիմեց մայրը որդուն։

 

Մայրդը սպառնալից դիմեց որդուն, որ իրեն բացատրի, թե ինչու է նա ժամանակից շուտ դուրս եկել դասից:

 

·         - Բոլորը,- ասաց զինկոմը,- ովքեր արդեն վիճակը հանել են, թող կանգնեն աջ կողմում։

 

Զինկոմը ասաց, որ բոլորը, ովքեր արդեն վիճակի են, թող կանգնեն աջ կողմում:

 

·         Աշոտը հետաքրքրվեց.

 

-Իսկ դու որքա՞ն ժամանակ ես ծախսել՝ այդքան տեղեկություն հավաքելու համար։

 

Աշոտը Հետաքրքրվեց, թե նա որքան ժամանակ է ծախսել՝ այդքան տեղեկութուն հավաքելու համար:

 

·         «Ես օգնել եմ բոլոր նրանց,-մտածում էր տղամարդը,- ովքեր դիմել են ինձ»։

 

Տղամարդը մտածում էր, որ օգնել է բոլոր նրանց, ովքեր իրեն դիմել են:

 

3.       Կարդա բանաստեղծությունը, կատարիր առաջադրանքները.

Մի խառնեք մեզ ձեր վայրի, արջի ցեղերին,-

Մեր երկիրը ավերված, բայց սուրբ է և հին:
Որպես լեռն է մեր պայծառ, տեսել հազար ձյուն,
Այնպես նոր չեն մեզ համար դավ ու դառնություն:
Բաբելոնն է եղել մեր ախոյանը՝ տե'ս-
Անհետ կորել, անցել է - չար մշուշի պես:
Ասորիքն է եղել մեր թշնամին - ահա'
Դաշտ է տեղը, և չըկա քար քարի վրա:
Ամրակուռ է մեր հոգին - դարերի զավակ
Շատ է տեսել մեր սիրտը ավեր ու կրակ:
Շատ է տեսել երկիրն իմ ցավ ու արհավիրք.
Լաց է այնտեղ ամեն երգ և ողբ ամեն գիրք:
Գերված ենք մենք, ո'չ ստրուկ - գերված մի արծիվ,
Չարության դեմ վեհսիրտ միշտ, վատի դեմ ազնիվ:
Բարբարոսներ շատ կըգան ու կանցնեն անհետ,
Արքայական խոսքը մեր կըմնա հավետ:

Չի հասկանա ձեր հոգին և ծույլ, և օտար,
Տաճար է մեր երկիրը, սուրբ է ամեն քար:
Եգիպտական բուրգերը փոշի կըդառնան,
Արևի պես, երկի'ր իմ, կըվառվես վառման:
Որպես Փյունիկ կրակից կելնես, կելնես նոր
Գեղեցկությամբ ու փառքով վառ ու լուսավոր:
Արիացի'ր, սի'րտ իմ, ե'լ հավատով տոկուն,
Կանգնի'ր հպարտ որպես լույս լեռն է մեր կանգուն:

 

 

 

Պատմություն

 

Ժողովուրդ

 

 

 

 

 

·         Առանձնացրու (ներկիր) այն տողերը, որտեղ Հայաստանի պատմության մասին է խոսվում։ Հայաստանի հետ առնչված հին պետությունների մասին տեղեկություններ գտիր։

 

·         Ուրիշ գույնով ներկիր այն տողերը, որտեղ հայերի՝ ժողովրդի մասին է խոսվում։

 

·         Ընդգծիր հակադրությունները։

 

·         Ընդգծիր համեմատությունները։

 

·         Պատմելով գրիր, թե ինչի մասին է այս բանաստեղծությունը։

 

Իմ կարծիքով ճիշտ չէ գրել այս տեսակի բանաստեղծություններ: Այս բանաստեղծը կարծում է, որ իր երկիրը ամենա լավն է, բայց նա չի էլ մտածել այս մասին, որ նա վնաս է տալիս իր երկրին այսպիսի բանաստեծությունով: Չի կարելի սիրել երկիրը միայն նրա համար, որ դու ծնվել ես այդ երկրում: Մարդը չի ընտրում որտեղ ծնվի, ուստի նրան ոգեշնչել են, որ իր հայրենիքը ամենալավն է: Նա աչք է փակում մեր երկրի խնդիրների վրա, կամ ավելի վատ նրանց որպես առավելություն է ցուցաբերում: 

 

 

 

 

Երեքշաբթի (14.02.2017)

 

1.       Կարդա բանաստեղծությունը, առանձնացրու մակդիրները։ Փորձիր նկարագրել աղջկան, որ հեղինակի մտորումների առիթն է։ Անգիր հիշի բանաստեղծությունը։

 

 

 

Ըստ հեղինակի այս աղջիկը նիհար է, գեղեցիկ և ունի շատ սիրելի ձայն: Գտնվում է շատ ապահովված ընտանիքում և ունի զանազան շորեր:

 

Տխրություն

 

Սահուն քայլերով, աննշմար, որպես քնքուշ մութի թև,
Մի ըստվեր անցավ ծաղիկ ու կանաչ մեղմիկ շոյելով.
Իրիկնաժամին թփերն օրորող հովի պես թեթև
Մի ուրու անցավ, մի գունատ աղջիկ ճերմակ շորերով
Արձակ դաշտերի ամայության մեջ նա մեղմ շշնջաց,
Կարծես թե սիրո քնքուշ խոսք ասաց նիրհող դաշտերին.—
Ծաղիկների մեջ այդ անուրջ կույսի շշուկը մնաց
Եվ ծաղիկները այդ սուրբ շշուկով իմ սիրտը լցրին

 

2.     Բառարանում գտիր տրված բառերի բացատրությունը, սովորիր դրանց գրությունը։ Յուրաքանչյուրի դիմաց իմաստից բացի գրիր նաև, թե ինչ խոսքի մասի են պատկանում.

 

սկյութ, ամայի - Բնակությունից զուրկ, անբնակ, անշեն: Կարկառել - Ձեռքը մեկնել՝ երկարացնել, ձեռքը տալ: Դժնատեսիք, լերկ – անմազ: Զարհուրանք Սարսափ: Շանթարձակ -  Շանթեր արձակող, շանթաձիգ: Ամբաստանել - մեկին մեղադրել: Ընդդիմանալ Ընդդիմանալ: Օլիմպոս – Վայր որտեղ ապրել են Հին Հունական աստվածները: Ընդվզել - Ըմբոստանալ, հնազանդությունից դուրգ գալ, ապստամբել:

 

Գամել  -  բևեռել, մեխել:  Հայցել - Աղաչելով խնդրել, աղերսել: Ամպրոպածին - Ամպրոպից ծնված: Բիրտ - Կոպիտ, դաժան, վայրագ: Վեհատեսիլ - Բարձր, փառավոր, հիանալի: Տիտան – Աստվածանման արարած: Անընկճելի - Որին չի կարելի ընկճել, ոչ ընկճելի: Շնորհ - Պարգև, նվեր: Քսու - Խոսք տանող-բերող, խառնակիչ, բանսարկու: Ընդոստ- Հանկարծ տեղից վեր թռած՝ թռչելով, ցատկելով: Անդրդվելի - . Որ չի կարելի դրդել՝ խախտել: Ամբարիշտ - Պաշտամունք՝ կրոն չունեցող, անհավատ: Ամբարտավան - Իր մասին չափազանց մեծ կարծիք ունեցող, ինքնահավան, գոռոզամիտ: Լյարդ - Մարդու և կենդանիների ներքին գործարան, որ լեղի Է արտադրում և կատարում նյութափոխանակության համար մի շարք կարևոր գործառություններ: Ըմբոշխնել - Մեծ ախորժակով ուտել կամ խմել։

 

3.     Համացանցից կամ քեզ ծանոթ գրքերից տեղեկություններ գտիր ստորև նշված կերպարների մասին և գրիր քո բլոգում.

 

Զևս, Հեփեստոս, Պրոմեթևս, Հերակլես։

 

 

 

Զևս

 

Հին հունական առասպելաբանությունում երկնքի, որոտի, ամպրոպի և կայծակի աստված, աշխարհի տիրակալ։ «Աստվածների և մարդկանց Հայրը», ինչպես հայրը իշխում է ընտանիքում, այնպես էլ նա է իշխում Օլիմպոս լեռան բնակիչներին, ըստ հին հունական կրոնի։ Օլիմպոսի աստվածներից գլխավորը, Կրոնոսի և Հռեայի երրորդ որդին, ամենափոքր երեխան է և կրտսերն է իր եղբայրների ու քույրերի մեջ։ Աիդի, Հեստիայի, Դեմետրայի և Պոսեյդոնի եղբայրն է։ Զևսի կինը՝ Հերա աստվածուհին, նաև նրա քույրն է։

 

 

 

Հեփեստոս

 

Կրակի ու դարբնության հին հունական աստված, Զևսի և Հերայի որդին։ Պատկերվում է տգեղ, ծեր և կաղ։ Ըստ դիցաբանության Հեփեստոսի ծննդյան ժամանակ Հերան, զայրանալով մանկան տգեղությունից և թուլակազմությունից, նրան նետել է ծովը, սակայն նա փրկվում է ծովային աստվածների կողմից։ Հեփեստոսը մորից վրեժ լուծելու համար պատրաստում է մի արտասովոր բազկաթոռ և ուղարկում մորը։ Հերան, որին շատ դուր է գալիս այդ բազկաթոռը, նստում է վրան և անմիջապես պարուրվում է անքակտելի կապանքներով։ Հեփեստոսը ազատում է մորը կապանքներից միայն այն բանից հետո, երբ նրան գինովցնում են և խոստանում թողնել նրան Օլիմպոսում։ Հեփեստոսը Օլիմպոսում աստվածների համար թանկարժեք մետաղներից կառուցել է հոյակապ պալատներ։ Հեփեստոսի արհեստանոցը գտնվել է Օլիմպոսում։ Հռոմում Հեփեստոսին նույնացրել են կրակի աստված Վուլկանի հետ։

 

 

 

Պրոմեթևս

 

Հին հունական դիցաբանության մեջ՝ Տիտաններից մեկը, մարդկանց արարիչ և պաշտպան։ Ըստ առասպելի՝ ծեփել է մարդկանց կավից, իսկ Աթենասը նրանց մեջ կյանք է շնչել։ Պրոմեթևսը մարդկային տոհմի հովանավոր ու դաստիարակն էր վերջինիս գոյության առաջին շրջանում։ Օլիմպոսից կրակը գողանալու և մարդկանց նվիրելու համար Զևսը դաժանորեն պատժեց նրան՝ գամելով Կովկասյան լեռներին։ Զևսի ուղարկած արծիվն ամեն օր ծվատում էր նրա լյարդը, որը գիշերվա ընթացքում նորից վերականգնվում էր։ Պրոմեթևսի տանջանքներին վերջ տվե Հերակլեսը, որն իր ճանապարհորդություններից մեկի ժամանակ հանդիպեց նրան ու ազատեց շղթաներից։

 

 

 

 

 

 

 

Հերակլես

 

Հունական դիցարանի հերոս, Զևս աստծո և Ամփիտրիոնի կին Ալկմենեի որդին։Ի ծնե անունը եղել է Ալկիդես, որի մասին բազմիցս հիշատակվում է «Իլիականում»:Հերակլեսի բազմաթիվ լեգենդներից առավել հայտնի են 12 սխրանքները, որոնք նա գործել է միկենյան արքա Էվրիսթևսի մոտ ծառայելիս։Հերակլեսի պաշտամունքը մեծ ժողովրդականություն էր վայելում Հունաստանում, որտեղից հույն գաղութաբնակների միջոցով տարածում գտավ նաև Իտալիայում, որտեղ Հերակլեսին անվանում էին Հերկուլես։ Հյուսիսային կիսագնդի երկնքում կարելի է տեսնել Հերկուլես համաստեղությունը:

 

 

 

Չորեքշաբթի (15.02.2017)

 

Կարդա տեքստը, գրիր.

 

·         Ի՞նչ խնդիր է արծարծում հեղինակը։ Ո՞ր տողերից է երևում:

 

Մարդկանց հայոց լեզվի ոչ այդքան լավ իմացության խնդիրը:

 

<< Այդ մարդիկ հայոց ուղղագրության ու լեզվի մասին եթե մի առողջ ու խելոք բան գիտեն, համեցեք, թող գրեն, կարդանք, հասկանանք, համոզվենք, թե չէ վեր կենալ ու բարեգործական ընկերության միջոցներից փող խոստանալ նրան, ով այսինչ ուղղագրությամբ կամ այսինչ լեզվով կգրի՞ էդ հո Մանթաշովն էլ կամ հենց իրենց Նոր Նախիջևանի հարուստներից մեկն ու մյուսն էլ կարող էին անել, իսկ մենք ոչ թե 600 ռ., այլ 6.000 ռ. կտանք նրան, ով որ ոչ միայն հին ուղղագրությունով գրի, այլև հին լեզվով՝ գրաբար։>>

 

 

 

·         Ըստ նրա՝ որքանո՞վ է լեզուն զուտ գրական լինում, հնարավո՞ր է միայն գրական բառերով կենդանի լեզու ունենալ։ Բեր հոդվածից համապատասխան տողերը։

 

Ոչ մի լեզու գրական չի չծնել: Բոլոիր լեզուններն էլ ունեն իրենց անցած ճանապարհ: Որոշ բառեր մնացել են ոնց, որ կան իսկ որոշ բառեր փոխվել: Այսինքն բոլոր լեզուների մե էլ գոյութուն ունի իր մեջ մի քիչ բարբառ:

 

<< Անկասկած, ոչ մի մրցանակ ու ոչ մի կաշառ չեն կարող կանգնեցնել կամ շեղել հայոց գրական լեզվի զարգացման առողջ ու ազատ ընթացքը, որի գլխավոր աղբյուրը լինելու է հենց գավառական բարբառը>>

 

 

 

·         Ի՞նչ տրամադրություն ես զգում հեղինակի խոսքի մեջ։ Ինչի՞ց է դա երևում։

 

Ես նրա խոսքերի մեջ զգում եմ վստահություն, խիզախություն և մի քիչ կատակերպական մոտեցում:

 

<< ով այսինչ ուղղագրությամբ կամ այսինչ լեզվով կգրի՞ էդ հո Մանթաշովն էլ կամ հենց իրենց Նոր Նախիջևանի հարուստներից մեկն ու մյուսն էլ կարող էին անել, իսկ մենք ոչ թե 600 ռ., այլ 6.000 ռ. կտանք նրան, ով որ ոչ միայն հին ուղղագրությունով գրի, այլև հին լեզվով՝ գրաբար։>>

 

 

 

 

 

·         Դու ի՞նչ կարծիք ունես այս խնդրի մասին. կարո՞ղ ես խոսել միայն գրական լեզվով։ Քո կարծիքով ե՞րբ են մարդիկ խոսում բացառապես գրական լեզվով։ Բեր օրինակներ։

 

 

 

Իմ կարծիքով մարդիկ խոսում են բացառապես գրական որպեսզի խելացի երևան: Այստեղ ամենա հետաքրքիրն այն է, որ այպես մարդ իսկապես ուրիշների աջքին ավելի խելացի է թվում: Օրինակ, աշխատանքի ընդունվելիս:

 

 

 

·         Ի՞նչ եզրակացություն կարող ես անել, լեզվի զարգացումը հնարավո՞ր է վերահսկել։

 

Իհարկե հնարավոր է: Լեզվի զարգացումը դա այն է ինչ մարդկանց տարբերում է կենդանիներից: Մարդիկ տարիների ընդացքում սովորել են վերահսկեց լեզվի զարգացումը:

 

 

 

·         Մեկ նախադասությամբ քո կարծիքը գրիր կենդանի, աշխույժ խոսք կառուցելու մասին։

 

 

 

Աշխույժությունը առաջընդաթի կարևոր մաս է:

 



 

 

 

Անմիտ ու տգեղ մրցանակ. Հովհաննես Թումանյան

 

 

 

Նոր Նախիջևանի հայոց բարեգործական ընկերության խորհրդարանը հայտարարում է, որ ընկերությունը սահմանել է 600 ռ. մրցանակ հայոց լեզվի դասագրքի համար և պայմանների թվում դրել է այս էական պայմանը․ «դասագրքի ուղղությունը լինելու է հին ուղղագրությունը և լեզուն՝ զուտ գրականական, առանց գավառաբարբառի»։

 

Անշուշտ, բարեգործական ընկերության նպատակներից մինն է այս տեսակ ձեռնարկությունների օժանդակելն ու խրախուսելը, բայց անկարելի բան է, որ նրա ծրագրի մեջ ասված լինի, թե ընկերության խորհրդարանը կարող է և՛ ուղղագրական, և՛ լեզվական ուղղություններ որոշել և բարեգործական ընկերության փողով ու իր քմահաճույքներով դուրս գալ կանգնել լեզվի զարգացման ճանապարհին։ Ասում են անկարելի բան է, որովհետև ինչպես ամեն մի բարեգործական ընկերության խորհրդարան, այնպես էլ Նոր Նախիջևանի հայոց բարեգործական ընկերության խորհրդարանը միանգամայն անձեռնհաս է այսօրինակ խնդիրներ վճռելու, այլև անմիտ ու տգեղ է՝ գալ փողով կռիվ մղելու այն ասպարեզում, ուր միայն փողն է, որ գործ չպետք է ունենա։ Նոր Նախիջևանի հայոց բարեգործական ընկերության խորհրդարանը բաղկացած է մարդկանցից։ Այդ մարդիկ հայոց ուղղագրության ու լեզվի մասին եթե մի առողջ ու խելոք բան գիտեն, համեցեք, թող գրեն, կարդանք, հասկանանք, համոզվենք, թե չէ վեր կենալ ու բարեգործական ընկերության միջոցներից փող խոստանալ նրան, ով այսինչ ուղղագրությամբ կամ այսինչ լեզվով կգրի՞ էդ հո Մանթաշովն էլ կամ հենց իրենց Նոր Նախիջևանի հարուստներից մեկն ու մյուսն էլ կարող էին անել, իսկ մենք ոչ թե 600 ռ., այլ 6.000 ռ. կտանք նրան, ով որ ոչ միայն հին ուղղագրությունով գրի, այլև հին լեզվով՝ գրաբար։

 

Սրանից ո՞վ ինչ կհասկանար։

 

Անկասկած, ոչ մի մրցանակ ու ոչ մի կաշառ չեն կարող կանգնեցնել կամ շեղել հայոց գրական լեզվի զարգացման առողջ ու ազատ ընթացքը, որի գլխավոր աղբյուրը լինելու է հենց գավառական բարբառը, մեր ժողովրդի կենդանի լեզունբայց և այնպես հետաքրքրական է, թե ի՞նչ են հասկանում պարոնայք Նոր Նախիջևանի հայոց բարեգործական ընկերության խորհրդարանի անդամները, որ ասում են. «լեզուն՝ զուտ գրականական, առանց գավառաբարբառի»։ Եվ արդյոք ի՞նչ կասի այս մասին հայ բանասերն ու հայ ուսուցիչը։